“Chiếc khăn Piêu” in the Culture of Thai Ethnic Group

Khăn Piêu là vật dụng không thể thiếu trong trang phục truyền thống của người Thái đen, tỉnh Điện Biên, Tây Bắc Việt Nam. Theo phát âm tiếng Thái thì không đọc là Piêu, mà đọc là “Piều”. Sau này, nhiều người đọc chệch nó thành “Piêu”, và dần trở thành tên gọi phổ biến.

“Khăn Piêu” or Piêu scarf is an indispensable item in the traditional costume of the Black Thai people, Dien Bien province of Vietnam. According to Thai pronunciation, it is not pronounced as “Piêu”, but “Piều”. Later, many people mispronounced it as “Piêu”, and it gradually became a popular name.

The meaning of khăn Piêu

Along with traditional traditional costumes which is called “đồ thổ cẩm”, Pieu scarf is also a typical item of Thai people. Pieu scarf is also made from cotton yarn, then dyed with a natural color called “chàm”. When the fabric dries, Thai women begin to embroider the colorful patterns into the scarf. Therefore, to complete a Pieu scarf, it takes Thai women up to a few months to make a Peiu scarf, including weaving, embroidering and coloring it. There are 3 types of patterns commonly seen on a Pieu scarf, which are tà leo which has meaning of avoiding ghosts and protecting the owner; cút pieu which showing the noble characteristics of superiors and sai peng which expressing the love.

From the young age, Thai girls have been taught by their mothers how to sew, embroider to make Pieu towels which demonstrating the process of awareness and growing up and also to teach them the characteristic of ingenuity, patience, and hard-work.

Cùng với trang phục thổ cẩm truyền thống, khăn Piêu cũng một loại thổ cẩm nổi tiếng của người Thái. Giống như cách làm thổ cẩm truyền thống, khăn Piêu được dệt từ sợi bông, sau đó nhuộm chàm. Tới khi vải khô, phụ nữ Thái mới bắt đầu thêu lên những hoa văn sặc sỡ. Vì vậy, để hoàn thành một chiếc khăn Piêu, người phụ nữ Thái phải mất đến vài ba tháng, thực hiện các công đoạn từ dệt vải, thêu thùa, lên màu sắc và hoa văn cho khăn. Có 3 loại hoa văn thường thấy trên một chiếc khăn Piêu, đó là tà leo – để đuổi tà ma, bảo vệ người đeo khăn; cút piêu – thể hiện phẩm vật cao quý của người bề trên và sai peng – thể hiện tình yêu đôi lứa.

Từ khi còn bé, các bé gái đã được mẹ truyền dạy cách thuê thùa, may vá, dệt vải làm khăn Piêu, qua đó thể hiện quá trình nhận thức và rèn luyện sự khéo léo, tính kiên nhẫn, chăm chỉ của phụ nữ Thái.

How to make khăn Piêu

Piêu has many different types. Depending on the region and locality, Piêu has its own nuances. Piêu is an indispensable item for Thai women, in daily life and even on festive occasion. It’s function is to cover the head when it is sunny and windy, and warms the head when it is cold in winter. It is also the standard by which a woman’s talent, ingenuity and character are judged. In addition, Pieu scarf is a special item represent for the love.

Thai women will wear the most beautiful and colorful Pieu scarves when going out with their friends or when attending a festival, especially while participating in the typical Xoe dance of their nation. On every occasion of the festival, the boys often try to confess their love to the girls by robbing the Piêu scarf, if the girl agrees with the boy to be her lover, the girls let the boy steal her Piêu scarf. If not, the girl will not allow the boy to steal it. In addition, if the girl likes that boy, she will find an excuse to forget, like intentionally drop it, or throw the Piêu scarf at that boy.

“Piêu” có nghĩa là “khăn”, Piêu có nhiều loại khác nhau, tùy từng vùng, từng địa phương mà Piêu có những sắc thái riêng của nó. Piêu là vật trang sức quan trọng của các cô gái Thái trong sinh hoạt hằng ngày và cả những dịp lễ hội. Piêu có tác dụng che đầu khi nắng gió, làm ấm đầu khi mùa đông giá lạnh. Nó cũng là tiêu chuẩn để đánh giá tài năng, sự khéo léo và phẩm hạnh một người phụ nữ; còn trong đời sống tình cảm của người Thái, chiếc khăn Piêu là minh chứng đặc biệt cho tình yêu đôi lứa.

Những cô gái Thái sẽ dùng diện những chiếc khăn Piêu đẹp nhất và đầy màu sắc trong những lúc đi chơi, những lúc tham dự lễ hội, đặc biệt là trong khi tham gia điệu múa xòe đặc trưng của dân tộc mình. Mỗi dịp lễ hội được diễn ra, các chàng trai thường tìm cách tỏ tình với các cô gái thông qua việc cướp khăn Piêu, nếu cô gái đồng ý chàng trai làm bạn của mình thì các cô gái để cho chàng trai cướp khăn Piêu của mình. Nếu không đồng ý thì các cô gái không để cho chàng trai đó cướp khăn Piêu của mình. Ngoài ra, nếu cô gái thích chàng trai nào thì cô gái sẽ tìm lý do để quên, cố tình đánh rơi, hoặc tung khăn Piêu về phía chàng trai đó.